INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stefan Marian Nowiński     

Stefan Marian Nowiński  

 
 
1889-03-20 - 1947-07-13
Biogram został opublikowany w 1978 r. w XXIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Nowiński Stefan Marian, krypt.: S. N., (sn), S. Now. (1889–1947), dziennikarz, literat. Ur. 20 III w Krakowie. Uzyskał dyplom Szkoły Nauk Politycznych. Karierę dziennikarską rozpoczął pod kierunkiem Ludwika Szczepańskiego w „Nowinach” w r. 1909. W r. 1910 przeniósł się do Warszawy, podejmując pracę w redakcji „Dziennika Powszechnego”. Po upadku tego pisma wrócił do Krakowa i pracował w redakcji „Głosu Narodu”. Był wówczas współtwórcą Syndykatu Dziennikarzy Krakowskich (1912). W czasie pierwszej wojny światowej został wcielony do armii austriackiej. W r. 1917 za poparciem Adama Grzymały Siedleckiego objął stanowisko sekretarza Teatru Miejskiego im. J. Słowackiego w Krakowie i pełnił te obowiązki do r. 1924 równocześnie z funkcjami redakcyjnymi w „Głosie Narodu”. Po wojnie w małym sklepiku przy ul. Lubomirskich, dziś Frycza-Modrzewskiego, w Krakowie rozpoznał korespondencję W. Lenina, której nieświadomy właściciel używał do pakowania. N. «makulaturę» wykupił w porozumieniu i za pośrednictwem A. Grzymały Siedleckiego i przekazał muzeum w Bydgoszczy. Z Krakowa wyjechał do Warszawy, gdzie pełnił funkcję redaktora odpowiedzialnego „Kuriera Porannego”. Jako entuzjasta sportów wodnych zorganizował w r. 1928 z ramienia tej redakcji ogólnopolski spływ na Powszechną Wystawę Krajową. Powróciwszy z Warszawy rozpoczął pracę w „Illustrowanym Kurierze Codziennym” (od r. 1930). W Krakowie też zastał go wybuch drugiej wojny światowej. Będąc wiceprezesem zarządu zakonspirowanego krakowskiego Oddziału Związku Zawodowego Dziennikarzy RP, rozwinął akcję pomocy wdowom po dziennikarzach, sam utrzymywał się z handlu starą garderobą w lokalu przy ul. Pierackiego.

Po wyzwoleniu N. rozpoczął 25 I 1945 pracę w „Dzienniku Krakowskim”, przekształconym niebawem w „Dziennik Polski”. Był tu kierownikiem działu miejskiego i autorem felietonów w rubryce „Z dnia”. Swą radą i wskazówkami współtworzył nowe kadry dziennikarskie. Pełnił też funkcję wiceprzewodniczącego Rady Zakładowej przy Prasowej Spółdzielni Wydawniczej «Czytelnik». W r. 1947 był członkiem Wydziału Tow. Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, działał również w Polskim Czerwonym Krzyżu. Ogłosił kilka książek: zbiór felietonów Gruba Berta. Echa z lat 1915–1916 (Kr. 1916), aktualne humoreski Zadania polskie Stefcia Nowińskiego (Lw. 1921), Wojna z czasem i inne … (W. 1937). Był ponadto współautorem księgi pamiątkowej ku uczczeniu 50-lecia pracy scenicznej L. Solskiego, pt. Ludwik Solski 1875–1925 (W. 1925) oraz wydawnictwa XXV-lecie Syndykatu Dziennikarzy Krakowskich (Kr.). Po drugiej wojnie światowej wydał „Kalendarz Polskiego Czerwonego Krzyża” (Kr. 1947). Pisał o nim A. Waśkowski: «dziennikarz i literat, indywidualność niezwykle ciekawa, człowiek energiczny, doskonale znający teatr,… mający szczególny dar nawiązywania węzłów serdeczności, a nawet przyjaźni z literatami i malarzami».

Jako entuzjasta programu elektryfikacji kraju N. wziął udział w wycieczce po Jeziorze Rożnowskim zorganizowanej przez Zjednoczenie Energetyczne Okręgu Krakowskiego 13 VII 1947 dla słuchaczy Wydziału Dziennikarskiego Wyższej Szkoły Nauk Społecznych w Krakowie. Niefrasobliwy manewr sterem przeciążonej motorówki doprowadził do tragedii. N. zginął wraz z kilkoma studentami. Wyłowione ciało pochowano na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Pozostawił żonę Antoninę. Dzieci nie miał.

 

Karykatury przez: Kazimierza Sichulskiego, Zygmunta Wierciaka i Zbigniewa Pronaszkę, reprod. w: Muszanka D., Karykatury Kazimierza Sichulskiego, w r. 1970; Fot. w: „Tyg. Ilustr.” 1918 nr 43 s. 490, XXV-lecie Syndykatu Dziennikarzy Krakowskich, Kr. [b. r.] s. 34, 35; – Pol. Bibliogr. Liter. za l. 1944/5–1947; Ilustr. Enc. Trzaski; W. Ilustr. Enc. Gutenberga; – Dziennik Polski XXX, [Wydawnictwo okolicznościowe], Kr. 1974 s. 27 (błędnie: Nowicki): Grzelak W., Wśród autorów i książek, W. 1975; Lankau J., Prasa krakowska w przełomowych dniach wrześniowych 1939 r., „Prasa Współcz. i Dawna” 1958 nr 1 s. 89; Waśkowski A., Znajomi z tamtych czasów, Kr. 1956 (reprod. karykatury K. Sichulskiego); Zapolska G., Listy, Zebrała S. Linowska, W. 1970 I–II; Zechenter W., Grymasy z komentarzem, Kr. 1973 s. 101, 109; tenże, Kronika – jednak niepełna, „Życie Liter.” 1975 nr 4 s. 13; tenże, Upływa szybko życie, Kr. 1975 I (fot., karykatura wg Z. Pronaszki przy s. 161), II; – „Dzien. Pol.” 1957 nr 165; „Roczn. Krak.” T. 42: [1971] s. 20; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne z r. 1947: „Dzien. Pol.” nr 191 (fot.), 192 (S. W. Balicki), 196, „Dzien. Zach.” nr 191, „Gaz. Lud.” nr 192, „Prasa Pol.” nr 2–3 s. 25, „Robotnik” nr 191, „Rzeczpospolita” nr 193; – Arch. UJ: Akta Wyższej Szkoły Nauk Społ. – teczka 122.

Tadeusz Z. Bednarski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Leon Wyczółkowski

1852-04-12 - 1936-12-27
malarz
 

Piotr Jaroszewicz

1909-10-08 - 1992-09-01
poseł na Sejm PRL
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.